Oyun
Oyun duygu ve düşüncelerin aktarımı için kullanılan en eski ifade araçlarından biridir. “Homo Ludens” kavramı; insanı, oyun oynayan bir varlık olarak tanımlar ve insanın kendini ve yaşantısını ilk kurguladığı anı oyunla ilişkilendirir. Bu nedenle; oyunun bir dışavurum yöntemi olması kaçınılmazdır.
 
Oyun Terapisi Nedir?
Oyun terapisi; duygusal, davranışsal ve gelişimsel sorunlar yaşayan çocukların bu zorlukları aşmasına yardımcı olmak için kullanılan bir psikoterapi yöntemidir. Saldırgan, kaygılı, sosyal ortamlara katılım göstermede ve uyum sağlamada sorun yaşayan çocukların davranış bozukluklarını gidermek, duygularını ifade edebilmelerini sağlamak amacıyla çeşitli terapi tekniklerinin kullanıldığı seanslar düzenlenir. Oyun terapisinde oyunun işlevi, çocuğun olaylara verdiği tepkileri ifade etmesi için bir alan yaratmak ve stres, dürtüsellik ya da travma gibi durumlarla başa çıkmasına yardımcı olmaktır. Oyun terapisi eğitimini tamamlamış olan terapistler yardımıyla çocuklar için güvenli bir alan yaratılır ve çocukların sosyal çevrede gösterdikleri eylemleri gözlemlemek amacıyla oyun odasına alınır. Böylece çocukların daha rahat ve güvende hissetmeleri sağlanarak iç dünyalarını oyun aracılığıyla ifade etmelerine imkân tanınır.  Oyun terapisi sırasında çocukların duygu ve düşüncelerini ifade etmesini kolaylaştıracak oyuncaklar kullanılır. Bu sayede, kendini ifade etmekte sorun yaşayan ve aktarımda bulunamayan çocukların içsel çatışmaları ve duygusal dışavurumları, çocuğun kendisini sözel olarak ifade etmesine gerek duyulmadan gözlemlenebilir. Terapide soru-cevap yöntemiyle alınamayan cevaplar bu sayede ortaya çıkabilir. Oyun terapisti çocukla iş birliğine dayalı ve uyumlu bir ilişki geliştirmek için koşulsuz olumlu kabul ve empatik bir anlayış ile çocuğa yaklaşır. Terapist, çocuğun biricikliğine saygı duyarak, duygularının tüm sözel ve sembolik biçimlerine izin verdiği, ifade özgürlüğünün hâkim olduğu bir ortamı çocuğa sunar. Oyun terapisti gerek duyduğunda sorular sorup açıklamalarda bulunur. Böylece; çocuğun içgörü kazanması, içsel çatışmalarının azalması ve duygusal kökenli okuma yazma zorluklarıyla başa çıkmasında yardımcı olur. Faydalı bir süreç yürütmek için aile ile temas şarttır ve ev içi koşulların da belli düzenlemelerle gözlemlenmesi gerekir.
 
Oyun Terapisi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Oyun terapisi, oyunun, çocuğun kendisini ifade etmesinde doğal bir araç olduğu temeline dayanır ve çocuklarla en etkili iletişim şekli olan oyun aracılığı ile gözlem için tasarlanmıştır. Çocuğa bir fırsat verildiğinde, sıkıntılarını ve kendisi ile çevresi arasındaki çatışmalarını oyun aracılığıyla ifade eder. Çocuklar oyun oynamayı severler ve kendilerini dilsel yolla ifade edebilmeleri yetişkinlere göre daha güçtür. Bu nedenle, oyunla kendilerini ifade etme fırsatı sunulduğunda, oyun çocuk üzerinde iyileştirici bir etki yaratabilir. Oyun aracılığıyla, olumsuz ya da olumlu duyguları terapide canlandırabilirler. Çocuklar her fırsatta isteklerini, ilgilerini ve meraklı yapılarını ortaya koyarlar. Bunlar çocuklar için temel zevklerdir. Her bireyin bazı temel gereksinimleri vardır ve organizmanın bu temel gereksinimleri doyuma yönelir. Doyum olduğu zaman, kişi iyi uyum geliştirir. Çocuk, artan içsel ihtiyaçlarını, gerçek dünyadaki kaynaklarla karşılamada yetersizlikle karşılaştığında oyun terapisi devreye girer. Çocuklar, oyun sayesinde alternatif dünyalar yaratabilirler ve gerçekliğin sınırlandırması olmadan gelişim sağlayabilirler.
 
Oyun Terapisinin Faydaları Nelerdir?
Oyun, hayat şartlarına uyum sağlamada güçlük çeken çocukları tedavi eden en uygun yöntemdir. Çocuğun oyuna aktif olarak katılması, yetişkin yönlendirmesinden uzak olması, sınırlı gerçekliğinden uzaklaşması ve öz farkındalık sağlaması oyunun, oyun terapisindeki yerini en iyi tanımlayan etmenlerdir.

Oyun terapisi çocukların duygularını ifade etmelerini kolaylaştırır, özgüvenlerini artırır, yerinde ve uygun davranış becerilerini kazanmalarını sağlar, travmatik olayların etkisini azaltır, ilişkilerinde sağlıklı bağlar kurmalarını sağlar ve biriken fazla enerjilerinin salınımına olanak tanır. Oyun terapisinin sağladığı eğlenceli ve sınırsız oyun alanı çocuğun ifade biçimini güçlendirerek yaşadığı sorunları çözmeye yönelik profesyonel bir destek sunar.

​

Psikolog / Oyun Terapisti Oğuz Işık